25 กรกฎาคม 2437 สงครามจีน-ญี่ปุ่น ครั้งแรก (First Sino-Japanese War) เริ่มเปิดฉากขึ้นเมื่อเรือลาดตระเวณของจักรวรรดิญี่ปุ่นยิงปืนใส่เรือรบของจีน สงครามจีน-ญี่ปุ่นครั้งแรกเกิดขึ้นระหว่างวันที่ 1 กันยายน 2437-17 เมษายน 2438
สงคราม จีน-ญี่ปุ่น ครั้งที่หนึ่ง
สงครามจีน-ญี่ปุ่นครั้งที่หนึ่ง (First Sino-Japanese War) หรือ สงครามญี่ปุ่น-ชิง (日清戦争) หรือ สงครามเจี๋ยอู่ (甲午戰爭) เป็นสงครามระหว่างจักรวรรดิชิงกับจักรวรรดิญี่ปุ่นเพื่อครอบครองคาบสมุทรเกาหลี สงครามนี้เป็นเครื่องบ่งชี้ถึงความอ่อนแอของราชวงศ์ชิง และการประสบผลสำเร็จของญี่ปุ่นที่พัฒนาชาติให้ทันสมัยตามแบบชาติตะวันตกซึ่งเริ่มมาตั้งแต่จักรพรรดิเมจิขึ้นครองราชย์ ส่งผลให้อิทธิพลของราชวงศ์ชิงเสื่อมถอยลงจนนำไปสู่การปฏิวัติในปี ค.ศ. 1911
เป็นการสู้รบกันระหว่าง ราชวงศ์ชิง (Qing Dynasty) ของจีนกับ จักรพรรดิเมจิ (Meiji Emperor) แห่งญี่ปุ่น เพื่อครอบครอง คาบสมุทรเกาหลี (Korea) ในสมัยนั้นญี่ปุ่นได้พยายามพัฒนาประเทศทั้งทางทหารและอุตสาหกรรมให้ทันสมัยตามแบบชาติตะวันตก จึงต้องการขยายดินแดนมายังเอเชียตะวันออกโดยเฉพาะบริเวณคาบสมุทรเกาหลี ซึ่งเป็นจุดยุทธศาสตร์ที่สำคัญสำหรับป้องกันประเทศจากจักรวรรดินิยมตะวันตก อีกทั้งยังอุดมสมบูรณ์ไปด้วยแร่เหล็กและถ่านหิน ในอดีตเกาหลีเคยเป็นประเทศราชของจีนมายาวนานจนถึงสมัยราชวงชิง จีนเริ่มอ่อนแอลงเรื่อย ๆ
หลังจากพ่ายแพ้อังกฤษใน สงครามฝิ่น (Opium Wars) และ สงครามจีน-ฝรั่งเศส (Sino-French War) ในขณะที่ญี่ปุ่นกำลังฉายแรงรุ่งโรจน์ เหล่าขุนนางเกาหลีจึงตีตัวออกจากจีน ไปสร้างความสัมพันธ์กับญี่ปุ่นและชาติตะวันตักญี่ปุ่นพยายามแพร่อิทธิพลเข้าครอบงำเกาหลีจนเกิดปะทะกับกลุ่มชาตินิยมเกาหลีซึ่งจีนให้การสนับสนุน ในที่สุดจีนกับญี่ปุ่นจึงลงนามใน สนธิสัญญากังฮวา (Treaty of Ganghwa) ในปี 2419 บังคับให้เกาหลีเปิดตลาดการค้ากับญี่ปุ่นและชาติอื่นซึ่งนับเป็นการประกาศให้นานาชาติรู้ว่าเกาหลีเป็นไทจากจีนแล้ว แต่การเมืองภายในเกาหลีก็ยังมีความขัดแย้งระหว่างฝ่ายอนุรักษ์ที่นิยมจีนกับฝ่ายก้าวหน้าที่นิยมญี่ปุ่น
ความขัดแย้งระหว่างจีนกับญี่ปุ่นก็เริ่มตึงเครียดขึ้นเรื่อย ๆ จนกระทั่งในปี 2436 คิม โอ คยุน (Kim Ok-kyun) นักปฏิวัติชาวเกาหลีที่นิยมญี่ปุ่นถูกลอบสังหารในเมืองเซี่ยงไฮ้ นัยว่าเป็นการเตือนพวกกบฏที่นิยมญี่ปุ่นไม่ให้เคลื่อนไหวเหตุการณ์นี้สร้างความขุ่นเคืองให้กับญี่ปุ่นอย่างมาก จากนั้นสถานการณ์ก็ร้อนแรงขึ้นเรื่อย ๆ เมื่อจักรพรรดิเกาหลีขอความช่วยเหลือให้จีนส่งทหารมาช่วยปราบกบฏ โดยส่งทหารจีน 2,800 นายไปเกาหลี ภายใต้การนำของ หยวน ซื่อไข่ (Yuan Shikai) ฝ่ายญี่ปุ่นถือว่าการกระทำของจีนครั้งนี้เป็นการละเมิดข้อตกลงอย่างรุนแรงจึงตอบโต้จีนโดยการส่งหน่วยเคลื่อนที่เร็วแปดพันนายไปยังเกาหลีเช่นกัน ทหารญี่ปุ่นได้เข้ายึดพระราชวังและจับกุมจักรพรรดิเกาหลี เปลี่ยนรัฐบาลใหม่เป็นพวกนิยมญี่ปุ่น และขับไล่จีนออกจากเกาหลี ในที่สุดกองเรือของทั้งสองฝ่ายก็เริ่มปะทะกันผลจากสงครามครั้งนี้จีนเป็นฝ่ายพ่ายแพ้
จีนต้องยอมเจรจาสงบศึก โดยลงนามใน สนธิสัญญาชิโมโนเซกิ (Treaty of Shimonoseki) ยินยอมยกเกาหลีให้อยู่ในความดูและของญี่ปุ่น และต้องชดใช้ค่าเสียหายให้ญี่ปุ่น 200 ล้านตำลึง (Kuping taels) ฝ่ายจีนเสียชีวิตและบาดเจ็บราว 35,000 คน ฝ่ายญี่ปุ่นเสียชีวิตราว 13,823 คนบาทเจ็บอีก 3,973 คน
เรื่องที่เกี่ยวข้อง:
- แนะนำ 10 หนังสงครามกลางเมือง ที่ไม่ควรพลาด!
- รวมภาพถ่ายสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่น่าตื่นตาตื่นใจ หาดูยาก!
- 40 หนังสงครามโลก หนังสงครามมันส์ ๆ ที่ไม่ควรพลาด!
