วันสันติภาพโลก ให้เคารพชีวิตและศักดิ์ศรีต่อกัน

วันสันติภาพโลก ตรงกับวันที่ 21 กันยายน ของทุกปี ดขึ้นเพื่ออุทิศแก่สันติภาพ และโดยเฉพาะอย่างยิ่งการปราศจากสงคราม บ้างถือเป็นโอกาสพิเศษกำหนดหยุดยิงชั่วคราวในพื้นที่ที่ยังสู้รบกันอยู่

วันสันติภาพโลก

วันสันติภาพโลก (International Day of Peace หรือ World Peace Day) ตรงกับวันที่ 21 กันยายน ของทุกปี จัดขึ้นเพื่ออุทิศแก่สันติภาพ และโดยเฉพาะอย่างยิ่งการปราศจากสงคราม บ้างถือเป็นโอกาสพิเศษกำหนดหยุดยิงชั่วคราวในพื้นที่ที่ยังสู้รบกันอยู่ มีการเฉลิมฉลองวันสันติภาพสากลในบรรดาชาติ กลุ่มการเมือง กลุ่มทางทหาร และประชาชนทั้งหลาย วันสันติภาพสากลจัดขึ้นครั้งแรกใน 2524

ในการเริ่มวันดังกล่าว มีการเคาะ “ระฆังสันติภาพ” ที่สำนักงานใหญ่สหประชาชาติ ในนครนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา ระฆังนั้นถูกหล่อขึ้นจากเหรียญที่รับบริจาคมาจากเด็กทั่วโลก มันถือเป็นของขวัญโดยสมาคมสหประชาชาติแห่งญี่ปุ่น และถูกกล่าวถึงว่าเป็น “เครื่องเตือนใจมนุษย์ถึงมูลค่าแห่งสงคราม” มีข้อความ “สันติภาพโลกเบ็ดเสร็จจงเจริญ” จารึกอยู่ด้านข้างของระฆัง

• วันสันติภาพไทย ตรงกับวันที่ 16 สิงหาคม

จุดมุ่งหมายวันสันติภาพโลก

1. ให้ความเคารพต่อชีวิตทั้งมวล เคารพชีวิตและศักดิ์ศรีของแต่ละบุคคล โดยไม่แบ่งชนนั้น หรือลำเอียง
2. ไม่ใช่ความรุนแรงในทุกรูปแบบ โดยเฉพาะต่อเด็กและเยาวชน
3. แบ่งปันกับผู้อื่นอย่างมีน้ำใจ เพื่อขจัดการแบ่งแยก ความไม่ยุติธรรม และการกดขี่ทางการเมืองและเศรษฐกิจ
4. รับฟังเพื่อให้เกิดความเข้าใจต่อกัน เคารพเสรีภาพในการแสดงออก และยอมรับความแตกต่างทางวัฒนธรรม
5. สงวนรักษาผืนโลก ฝึกดำเนินชีวิตอย่างรับผิดชอบ และเคารพต่อทุกชีวิตในโลก เพื่อรักษาสมดุลของธรรมชาติบนผืนโลก
6. สร้างความสมานฉันท์ เคารพต่อหลักประชาธิปไตย และให้โอกาสทุกฝ่ายมีส่วนร่วมอย่างเท่าเทียมกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งสตรี

สัญลักษณ์ของสันติภาพ

ในการแทนความหมายของ สันติภาพ จะใช้เป็นภาพของนกพิราบคาบกิ่งมะกอกซึ่งเป็นสัญลักษณ์ที่ใช้กันอย่างสากล เนื่องจากชาวตะวันมีความเชื่อว่า นกพิราบ เป็นวิญญาณของพระผู้เป็นเจ้า เป็นตัวแทนของความบริสุทธิ์ตามพระคัมภีร์ไบเบิล อีกทั้งยังเป็นสัญลักษณ์ของเรียนเรียกร้องสิทธิมนุษยชน รวมถึงเป็นการแสดงสัญลักษณ์ทางวิชาชีพสื่อสารมวลชนอีกด้วย เพราะนกพิราบนั้นมีความสามารถในการจดจำเส้นทางได้อย่างแม่นยำ ผู้คนส่วนใหญ่จึงใช้นกพิราบในการสื่อสาร ส่วน กิ่งมะกอก ก็เป็นสิ่งที่ชาวกรีกโบราณใช้งานพิธีสำคัญ เป็นมงกุฏสวมให้ผู้ที่ได้รับการแต่งตั้งและมอบให้ผู้ชนะในการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกด้วย

คําขวัญวันสันติภาพโลก

• คําขวัญวันสันติภาพโลก 2007 สหประชาชาติได้มีคำขวัญไว้ว่า : สันติภาพ คือ เป้าหมายสูงสุดของสหประชาชาติ (Peace is the United Nations’ highest calling)
• คําขวัญวันสันติภาพโลก 2008 สำนักงานสหประชาชาติ ในติมอร์-เลสเต ได้ตั้งคำขวัญสำหรับวันสันติภาพสากลในติมอร์-เลสเต : คุณทำอะไรเพื่อสันติภาพหรือเปล่า (What are you doing for peace?)
• คําขวัญวันสันติภาพโลก 2009 สหประชาชาติได้มีคำขวัญไว้ว่า : เราต้องปลดอาวุธเพื่อทำเครื่องหมายสู่การนับถอยหลัง 100 วัน ซึ่งนำไปสู่วันสันติภาพสากลที่ 21 กันยายน (WMD-We Must Disarm to mark the 100-day countdown which lead to the International Day of Peace on 21 September)
• คําขวัญวันสันติภาพโลก 2010 สหประชาชาติได้มีคำขวัญไว้ว่า : สันติภาพ = ในอนาคต, คณิตศาสตร์เป็นเรื่องง่าย (Peace=Future, The math is easy)
• คําขวัญวันสันติภาพโลก 2011 สหประชาชาติได้มีคำขวัญไว้ว่า : สันติภาพและประชาธิปไตย : ทำให้เสียงของคุณได้ยิน (Peace and Democracy : make your voice heard)
• คําขวัญวันสันติภาพโลก 2012 สหประชาชาติได้มีคำขวัญไว้ว่า : สันติภาพที่ยั่งยืน เพื่ออนาคตที่ยั่งยืน (Peace and Democracy : make your voice heard)
• คําขวัญวันสันติภาพโลก 2014 สหประชาชาติได้มีคำขวัญไว้ว่า : สิทธิของประชาชนเพื่อสันติภาพ (Right of Peoples to Peace)
• คําขวัญวันสันติภาพโลก 2015 สหประชาชาติได้มีคำขวัญไว้ว่า : ความร่วมมือเพื่อสันติภาพและศักดิ์ศรีเพื่อทุกคน (Partnerships for Peace – Dignity for All)
• คําขวัญวันสันติภาพโลก 2016 สหประชาชาติได้มีคำขวัญไว้ว่า : The Sustainable Development Goals : Building Blocks for Peace
• คําขวัญวันสันติภาพโลก 2017 สหประชาชาติได้มีคำขวัญไว้ว่า : Together for Peace: Respect, Safety and Dignity for All
• คําขวัญวันสันติภาพโลก 2018 สหประชาชาติได้มีคำขวัญไว้ว่า : The Right to Peace – The Universal Declaration of Human Rights at 70

กิจกรรมในวันสันติภาพโลก

เนื่องจากทุก ๆ วันที่ 21 กันยายนของทุกปีเป็นวันสันติภาพโลก องค์กรและหน่วยงานต่าง ๆ ก็จะจัดกิจกรรมดี ๆ ขึ้นเพื่อให้ทุกคนเห็นความสำคัญของการหยุดใช้ความรุนแรง โดยมูลนิธิสหพันธ์สันติภาพสากล (ประเทศไทย) ในฐานะที่ปรึกษาพิเศษของคณะรัฐมนตรีเศรษฐกิจและสังคมแห่งสหประชาชาติ ได้จัดเป็นกิจกรรมรณรงค์โดยการอ่านสารสันติภาพของผู้นำประเทศและเลขาธิการองค์การสหประชาชาติ รวมถึงกิจกรรมยืนสงบนิ่งและตั้งจิตอธิษฐานเป็นเวลา 1 นาทีภายในสถานศึกษาของภาครัฐและภาคเอกชน กิจกรรมดังกล่าวนับเป็นการสร้างกระแสให้ทุกคนตระหนักถึงความสำคัญของสันติภาพโลก และร่วมกัรสร้างสันติภาพให้เกิดขึ้นในครอบครัว สังคม ประเทศ และโลก

สันติภาพ

สันติภาพคืออะไร คำว่า peace ในภาษาอังกฤษ คำว่า paix ในภาษาฝรั่งเศส คำว่า pace ในภาษา อิตาเลียนและคำว่า paz ในภาษาโปรตุเกสและสเปน ล้วนมาจากรากศัพท์ภาษาละตินว่า pax หรือ paics ตามความเห็นของนักประวัติศาสตร์คำว่า pax ถือกำเนิดขึ้นในจักรวรรดิโรมัน คำคำนี้หมายถึง ช่วงเวลาที่ไม่มีสงครามหรือสงครามกลางเมือง หรือถ้าจะใช้ให้ถูกคำว่า Pax Romana น่าจะเหมาะสมที่สุด ชาวโรมันยังเชื่อมโยงความหมายของคำว่า pax กับนามธรรมอื่นๆ เช่น การสอดคล้องกัน, เกียรติยศ, และคุณธรรม เป็นต้น Santo Agostinho ซึ่งเป็นบิชอบในนิกายแคทอลิกในศตวรรษที่ 4 ได้ให้นิยามคำว่า Paz ไว้ว่าหมายถึง ความสงบเรียบร้อย

ในบริบทที่เกี่ยวข้องกับศาสนาของชาวยิวและศาสนาคริสต์ สันติภาพในภาษาฮิบรู คือคำว่า Shalom ซึ่งพัฒนามาจากรากศัพท์ว่า shelemut อันหมายถึงความสมบูรณ์และ ความเต็มพร้อม ในพระคัมภีร์ไบเบิลคำว่า Shalom มีความเกี่ยวข้องกับภาวะแห่งความ สงบสุขและความอุดมสมบูรณ์ Shalom ยังหมายถึงพระพรของพระเจ้า พระคุณของพระเจ้า ความสง่างาม ความยุติธรรม สัจธรรม ความสุข และความเป็นอยู่ที่ดี จากพระธรรมอิสยาห์ 32:17 สันติภาพคือผลของความชอบธรรม พระธรรมอิสยาห์ 9:5 ได้กล่าวว่า พระเจ้าทรงเป็นองค์สันติราช

สำหรับชาวคริสเตียน (นิกายแคทอลิก) พระเยซูคริสต์ทรงเป็นสันติสุขของเรา (พระธรรมเอเฟซัส 2:14) และพระธรรมกาลาเทีย 5:22-23 ได้กล่าวไว้ว่า ผลของพระวิญญาณนั่นคือ… สันติสุข หลังจากที่พระเยซูได้ทรงฟื้นจากความตาย พระองค์ทรงตรัสว่า สันติสุขจงดำรงอยู่กับท่านทั้งหลายเถอะ (พระธรรมยอห์น 20:21) พระองค์ทรงเป็นผู้ให้สันติสุขแก่เรา เรามอบสันติสุข ไว้ให้แก่ท่านทั้งหลาย (พระธรรมยอห์น 14:27)

ในบริบทของ Christian spirituality ศาสนศาสตร์เชิงจิตวิญญาณจำแนกความแตกต่าง ระหว่างสันติภาพของบุคคลหรือสันติภาพภายใน กับสันติภาพของสังคมหรือสันติภาพภายนอก ไว้ว่าสันติภาพของบุคคลนั้นเป็นความสงบสุขที่ถือกำเนิดจากจิตวิญญาณภายในและการ ตระหนักรู้ถึง สัมพันธภาพของตนกับพระผู้เป็นเจ้าและกับผู้อื่น ส่วนสันติภาพทางสังคมนั้น เป็นการอยู่ร่วมกันภายใต้กฎระเบียบทางสังคมอย่างสงบ ในแง่นี้ศาสนจักรแคทอลิกได้ กล่าวเสริมไว้ว่าสันติภาพไม่ได้เป็นเพียงแค่การปราศจากสงคราม หรือเป็นเพียง สัมพันธภาพที่สมดุลกันระหว่างผู้ที่อยู่ฝ่ายตรงข้ามกันเท่านั้น ตามคำสอนของนิกายแคทอลิค การที่จะทำให้เกิดสันติภาพทางสังคมได้นั้นมนุษย์จะต้องเต็มใจที่จะเคารพในศักดิ์ศรีของ ผู้อื่นและเริ่มกระทำการใดๆที่ก่อให้เกิดภราดรภาพ

ตามความเห็นของพระสันตปาปาเปาโล ที่ 6 (2506 – 2521) สันติภาพหมายถึง การพัฒนา ถ้าพิจารณาตามความหมายนี้แล้วสันติภาพหมายถึงการขจัดความอยุติธรรมและ ความเหลื่อมล้ำของ ระดับชั้นทางสังคมและเศรษฐกิจ, การขจัดความอิจฉาริษยาและ การไม่ไว้วางใจ รวมถึงความเย่อหยิ่งซึ่งเป็นการโฆษณาชวนเชื่อเท่านั้น สิ่งเหล่านี้จัดว่าเป็น ภาวะคุกคามต่อสันติภาพทั้งสิ้น จึงนับว่าเป็นเรื่องสำคัญอย่างมากที่นานาชาติจะได้จัดหา ปัจจัยทางสังคมที่จำเป็น เช่น อาหาร, การศึกษา, การดูแลสุขภาพ, และการจ้างงาน ซึ่งมีอยู่พร้อมในประเทศที่พัฒนาแล้วแต่กลับขาดแคลนในประเทศที่กำลังพัฒนา โดยการให้ความช่วยเหลือแก่ผู้ลี้ภัยสงครามและผู้อพยพที่ยากจน