9 กรกฎาคม 2524 หมู่เกาะสุรินทร์ ได้รับการประกาศจัดตั้งให้เป็น “อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะสุรินทร์” เป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 29 ของประเทศไทย
หมู่เกาะสุรินทร์
อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะสุรินทร์ โดดเด่นในเรื่องของความสวยงามใต้ทะเล ไม่ว่าจะเป็นปะการังนานาชนิ ทั้งปะการังผักกาด ปะการังสมอง ปะการังเขากวาง ปะการังอ่อน ดอกไม้ทะเล และ กัลปังหา ฯลฯ นอกจากนี้ยังมีปลาทะเลที่สวยงามมากมาย เช่น ปลานกแก้ว ปลานกขุนทอง ปลาสินสมุทรปลา ผีเสื้อ ปลาสิงโต เป็นต้น
ปละยังพบสัตว์น้ำทะเลที่หายาก เช่น เต่าทะเล ฉลามวาฬ ปลากระเบนราหู กุ้งมังกร นอกจากนี้ยังเป็นที่ตั้งของชุมชนชาวมอแกนยิปซีทะเลที่ใช้ชีวิตร่อนเร่อยู่กลางทะเลอันดามันมาหลายชั่วอายุคน ซึ่งเราสามารถไปเยี่ยมชมหมู่บ้านชาวมอแกนสัมผัสวิถีชีวิตที่ยังคงผูกพันอยู่กับท้องทะเลและเสน่ห์ของบ้านไม้กลางทะเลที่สร้างไว้อย่างกลมกลืน
อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะสุรินทร์ ตั้งอยู่ในพื้นที่อำเภอคุระบุรี จังหวัดพังงา เป็นหมู่เกาะที่ตั้งอยู่ในทะเลอันดามัน และอยู่ติดชายแดนประเทศพม่า ห่างจากชายฝั่งทะเลบริเวณท่าเรือคุระบุรี ประมาณ 60 กิโลเมตร ประกอบ ด้วยเกาะ 5 เกาะ คือ เกาะสุรินทร์เหนือ เกาะสุรินทร์ใต้ เกาะรี(เกาะสต๊อร์ค) เกาะไข่(เกาะตอรินลา) และเกาะ กลาง(เกาะปาจุมบา) อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะสุรินทร์มีเนื้อที่ประมาณ 135 ตารางกิโลเมตร อุทยานแห่งชาติ หมู่เกาะ สุรินทร์เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่โดดเด่นในเรื่องของความสวยงามใต้ทะเล ไม่่ว่าจะเป็น็ปะการังนานาชนิด ทั้งปะการังผักกาก ปะการังโต๊ะ ปะการังสมอง ปะการังนิ้วมือ ปะการังเขากวาง ปะการังอ่อน ดอกไม้ทะเล และ กัลปังหา ฯลฯ นอกจากนี้ยังมีปลาทะเลที่สวยงามมากมาย เช่น ปลานกแก้ว ปลานกขุนทอง ปลาสินสมุทรปลา ผีเสื้อ เทวรูป ปลาสิงโต เป็นต้น ปละยังพบสัตว์น้ำทะเลที่หายาก เช่น เต่าทะเล ฉลาวาฬ ปลากระเบนราหู กุ้งมังกร นอกจากนี้ อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะสุรินทร์ ยังมีทรัพยากรป่าไม้ที่อุดมสมูรณ์อย่างมาก โดยมากประกอบด้วย ป่าใหญ่ 3 ประเภท คือ ป่าดงดิบที่ขึ้นอยู่ทั่วเขา ป่าประเภทนี้จะมีไม้ยืนต้นขนาดใหญ่มากมาย ไม่ว่าจะเป็น ตะเคียนทอง ยางมะพลับ ประเภทที่ 2 คือ ป่าชายหาด ประกอบด้วย โพกริ่ง กระทิง ตีนเป็ดทะเล สนทะเล จิกเล ปอทะเล โกงกางหูช้าง คันทรง ขาเปี๋ย สำมะงา รักทะเล ปรงทะเล ลำเจียก หญ้าไหวทามเป็นต้น ประเภทที่ 3 คือ ป่าชายเลน ประกอบด้วย โกงกางใบใหญ่ โกงกางใบเล็ก โกงกางหัวสุม ตะบูน ลำแพนหิน ตีนเป็ดทะเล และพืชอิงอาศัยพวกกระแตไต่ไม้และกล้วยไม้บางชนิด
