สถาบันการเงิน (Financial institution) คืออะไร?

สถาบันการเงินมีบทบาทสำคัญในระบบเศรษฐกิจยุคใหม่ โดยจัดการเงิน อำนวยความสะดวกในการทำธุรกรรม และให้บริการทางการเงินแก่บุคคลและธุรกิจ ในบทความนี้ เราจะมาศึกษาแนวคิดของสถาบันการเงิน ประเภทต่าง ๆ และหน้าที่ของสถาบันการเงิน นอกจากนี้ เราจะร่วมแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับกรอบการกำกับดูแลของสถาบันเหล่านี้ และความท้าทายที่พวกเขาเผชิญในยุคดิจิทัล

สถาบันการเงินคืออะไร?

สถาบันการเงินเป็นองค์กรที่ให้บริการทางการเงินแก่ลูกค้า บริการเหล่านี้รวมถึงบัญชีเงินฝาก สินเชื่อ ประกันภัย การจัดการการลงทุน และผลิตภัณฑ์ทางการเงินอื่น ๆ สถาบันการเงินทำหน้าที่เป็นตัวกลางระหว่างผู้ออมและผู้กู้ จัดสรรเงินทุนและบริหารความเสี่ยง

ประเภทของสถาบันการเงิน

มีสถาบันการเงินหลายประเภท แต่ละแห่งมีฟังก์ชันและบริการที่ไม่เหมือนใคร ประเภทที่พบบ่อยที่สุด ได้แก่ :

ธนาคาร

ธนาคารเป็นสถาบันการเงินที่รับฝากเงินจากลูกค้าและให้กู้ยืมเงินแก่ผู้กู้ ธนาคารยังให้บริการอื่น ๆ เช่น บัตรเครดิต คำแนะนำการลงทุน และผลิตภัณฑ์ประกันภัย ธนาคารได้รับการควบคุมโดยหน่วยงานของรัฐและอยู่ภายใต้กฎระเบียบทางการเงินและความปลอดภัยที่เข้มงวด

เครดิตยูเนี่ยน

สหภาพเครดิตมีความคล้ายคลึงกับธนาคาร แต่เป็นเจ้าของโดยสมาชิกมากกว่าผู้ถือหุ้น สหภาพเครดิตเสนอบริการหลายอย่างเช่นเดียวกับธนาคาร แต่มักมีค่าธรรมเนียมและอัตราดอกเบี้ยต่ำกว่า สหภาพเครดิตอยู่ภายใต้การควบคุมเช่นกัน แต่โดยหน่วยงานที่แตกต่างจากธนาคาร

บริษัท ประกันภัย

บริษัทประกันภัยให้ความคุ้มครองแก่ลูกค้าเพื่อแลกกับเบี้ยประกันภัย ประเภทของการประกันภัย ได้แก่ การประกันชีวิต สุขภาพ รถยนต์ และทรัพย์สิน บริษัทประกันภัยยังนำเบี้ยประกันภัยที่สะสมไว้ไปลงทุนเพื่อสร้างผลตอบแทนอีกด้วย

บริษัท การลงทุน

บริษัทการลงทุนจัดการและลงทุนเงินในนามของลูกค้า บริษัทเหล่านี้อาจให้คำแนะนำด้านการลงทุน กองทุนรวม และผลิตภัณฑ์การลงทุนอื่น ๆ บริษัทลงทุนถูกควบคุมโดยสำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.)

บริษัทนายหน้า

บริษัทนายหน้าเป็นสถาบันการเงินที่อำนวยความสะดวกในการซื้อและขายหลักทรัพย์ เช่น หุ้นและพันธบัตร บริษัทนายหน้าได้รับค่าคอมมิชชั่นจากการทำธุรกรรมและอาจให้คำแนะนำด้านการลงทุน

กองทุนบำเหน็จบำนาญ

กองทุนบำเหน็จบำนาญเป็นเงินลงทุนที่จัดการเงินในนามของพนักงานเพื่อการเกษียณอายุ โดยทั่วไปแล้วกองทุนเหล่านี้จะได้รับการสนับสนุนจากนายจ้างและอยู่ภายใต้การควบคุมของหน่วยงานรัฐบาล

เฮดจ์ฟันด์

กองทุนเฮดจ์ฟันด์เป็นกองทุนรวมที่ใช้กลยุทธ์การลงทุนขั้นสูงเพื่อสร้างผลตอบแทนสูง กองทุนเหล่านี้มักจะเปิดสำหรับนักลงทุนที่ร่ำรวยเท่านั้น และอยู่ภายใต้กฎระเบียบที่น้อยกว่ากองทุนรวมการลงทุนประเภทอื่น ๆ

หน้าที่ของสถาบันการเงิน

สถาบันการเงินมีหน้าที่หลากหลาย ได้แก่:

เงินฝาก

สถาบันการเงินรับฝากเงินจากลูกค้าเพื่อใช้เป็นเงินทุนกู้ยืมและการลงทุนอื่น ๆ เงินฝากอาจได้รับการประกันโดยหน่วยงานของรัฐเพื่อคุ้มครองลูกค้าจากการสูญหาย

สินเชื่อ

สถาบันการเงินให้กู้ยืมเงินแก่ผู้กู้โดยคิดดอกเบี้ยจากเงินให้กู้ยืม เงินกู้อาจมีหลักประกันหรือไม่มีหลักทรัพย์ค้ำประกัน

การชำระเงิน

สถาบันการเงินอำนวยความสะดวกในการชำระเงินระหว่างบุคคลและธุรกิจ เช่น ผ่านเช็ค การโอนเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ และการทำธุรกรรมผ่านบัตรเครดิต

การลงทุน

สถาบันการเงินนำเงินไปลงทุนในผลิตภัณฑ์ทางการเงินที่หลากหลาย เช่น หุ้น พันธบัตร และอสังหาริมทรัพย์ การลงทุนเหล่านี้สร้างผลตอบแทนให้กับสถาบันและอาจนำไปใช้ในการกู้ยืมเงินและกิจกรรมทางการเงินอื่น ๆ

การบริหารความเสี่ยง

สถาบันการเงินบริหารความเสี่ยงด้วยการกระจายการลงทุนและดำรงเงินสำรองให้เพียงพอ พวกเขายังใช้เครื่องมือทางการเงิน เช่น ตราสารอนุพันธ์เพื่อป้องกันความเสี่ยง

กรอบการกำกับดูแลสถาบันการเงิน

คณะกรรมการที่มีบทบาทสำคัญในการกำหนดนโยบายที่เกี่ยวกับการกำกับดูแลสถาบันการเงิน ได้แก่

คณะกรรมการนโยบายสถาบันการเงิน (กนส.)​​​​

คณะกรรมการนโยบายสถาบันการเงิน (กนส.)​​​​ มีอำนาจหน้าที่ในการกำหนดนโยบายเกี่ยวกับการกำกับและติดตามการตรวจสอบสถาบันการเงินเพื่อให้สถาบันการเงินมีเสถียรภาพมั่นคง โดยจะกำหนดนโยบายที่เกี่ยวกับสถาบันการเงิน กำหนดนโยบายการเปิด/ปิดสาขาสถาบันการเงิน กำหนดอัตราส่วนทางการเงินต่าง ๆ ที่สถาบันการเงินต้องปฏิบัติตามกฎหมายว่าด้วยธุรกิจสถาบันการเงิน เสนอความเห็นหรือข้อเสนอแนะเกี่ยวกับการจัดตั้งสถาบันการเงินรายใหม่ และติดตามการดำเนินงานของ ธปท. ในด้านของการเป็นนายธนาคารของสถาบันการเงิน และการกำกับตรวจสอบสถาบันการเงิน

คณะกรรมการระบบการชำระเงิน (กรช.)

คณะกรรมการระบบการชำระเงิน (กรช.) มีอำนาจหน้าที่ในการกำหนดนโยบายเกี่ยวกับระบบการชำระเงินที่ ธปท. กำกับดูแลและระบบการหักบัญชีระหว่างสถาบันการเงิน เพื่อให้เกิดความปลอดภัยตลอดจนดำเนินไปด้วยดีอย่างมีประสิทธิภาพ และติดตามการดำเนินงานของ ธปท. ในด้านของการการจัดตั้งหรือสนับสนุนการจัดตั้งระบบการชำระเงิน

สำหรับ สายงานที่ทำหน้าที่ด้านการกำกับดูแลสถาบันการเงิน ของ ธปท. ประกอบด้วย

สายนโยบายสถาบันการเงิน (สนส.)

สายนโยบายสถาบันการเงิน (สนส.) มีหน้าที่กำหนดนโยบาย​และกลยุทธ์ในการพัฒนาระบบสถาบัน​การเงินและระบบการชำระเงิน ออกเกณฑ์เพื่อกำกับดูแลความมั่นคงของสถาบันการเงินและระบบการชำระเงิน รวมทั้งการกำกับดูแลธุรกิจการเงินที่มีผลกระทบต่อประชาชนในวงกว้าง วิเคราะห์และติดตามฐานะการดำเนินงานของระบบสถาบันการเงิน

สายกำกับสถาบันการเงิน (สกส.)

สายกำกับสถาบันการเงิน (สกส.) มีหน้าที่ในการกำกับ ตรวจสอบ วิเคราะห์และติดตามฐานะการดำเนินงานตลอดจนการบริหารความเสี่ยงของสถาบันการเงินเป็นรายสถาบัน รวมทั้งพิจารณาคำขออนุญาตต่าง ๆ และพิจารณากำหนดมาตรการให้สถาบันการเงินที่มีปัญหาด้านฐานะการเงินและการดำเนินงานหรือปฏิบัติฝ่าฝืนกฎหมายทำการปรับ​ปรุงแก้ไขปัญหาที่กล่าวภายในเวลาที่กำหนด

ความท้าทายที่สถาบันการเงินต้องเผชิญ

สถาบันการเงินเผชิญกับความท้าทายหลายประการในระบบเศรษฐกิจสมัยใหม่ ความท้าทายที่เร่งด่วนที่สุด ได้แก่ :

ดิจิทัลดิสรัปชั่น

การเพิ่มขึ้นของเทคโนโลยีดิจิทัลทำให้บริการธนาคารและการเงินแบบเดิมหยุดชะงัก ธนาคารออนไลน์และธนาคารบนมือถือได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อย ๆ และตอนนี้ลูกค้าจำนวนมากชอบทำธนาคารแบบดิจิทัลมากกว่าไปที่สาขาจริง ส่งผลให้สถาบันการเงินต้องปรับตัวเข้ากับเทคโนโลยีใหม่ ๆ และหาทางแข่งขันในยุคดิจิทัล

ความปลอดภัยทางไซเบอร์

เนื่องจากสถาบันการเงินต้องพึ่งพาเทคโนโลยีมากขึ้น พวกเขาก็มีความเสี่ยงที่จะถูกโจมตีทางไซเบอร์มากขึ้นเช่นกัน อาชญากรไซเบอร์สามารถขโมยข้อมูลลูกค้าที่ละเอียดอ่อน ขัดขวางตลาดการเงิน และสร้างความเสียหายทางการเงินอย่างมาก สถาบันการเงินต้องลงทุนในมาตรการรักษาความปลอดภัยทางไซเบอร์ที่แข็งแกร่งเพื่อปกป้องตนเองและลูกค้าจากภัยคุกคามทางไซเบอร์

การปฏิบัติตามกฎข้อบังคับ

สถาบันการเงินอยู่ภายใต้กฎหมายและข้อบังคับมากมาย และการปฏิบัติตามอาจมีความซับซ้อนและมีค่าใช้จ่ายสูง การไม่ปฏิบัติตามกฎระเบียบอาจส่งผลให้เกิดค่าปรับจำนวนมากและเสียชื่อเสียง สถาบันการเงินต้องลงทุนในโปรแกรมการปฏิบัติตามกฎระเบียบและรักษาวัฒนธรรมของการปฏิบัติตามกฎระเบียบเพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาด้านกฎระเบียบ

บทสรุป

สถาบันการเงินมีบทบาทสำคัญในเศรษฐกิจสมัยใหม่ โดยให้บริการทางการเงินที่จำเป็นแก่บุคคลและธุรกิจ พวกเขาอยู่ภายใต้กฎระเบียบที่เข้มงวดและเผชิญกับความท้าทายต่างๆ ในยุคดิจิทัล ซึ่งรวมถึงการหยุดชะงักทางดิจิทัล ภัยคุกคามด้านความปลอดภัยในโลกไซเบอร์ และการปฏิบัติตามกฎระเบียบ แม้จะมีความท้าทายเหล่านี้ สถาบันการเงินก็ยังคงเป็นตัวกลางที่สำคัญในระบบการเงินโลก

คำถามที่พบบ่อย

เรื่องที่เกี่ยวข้อง:

• งบประมาณการเงินคืออะไร? ทำความเข้าใจพื้นฐาน
• การวางแผนการเงิน: กุญแจสู่อนาคตทางการเงินที่มั่นคง
• วอลเปเปอร์สายมูการเงินเสริมดวง ได้ทั้งไอโฟนและแอนดรอยด์
• การลงทุน 101: ทำความเข้าใจความเสี่ยงและผลตอบแทนของการลงทุน

ข้อมูลอ้างอิง:

• FinancialInstitutions_StoryTelling. (n.d.). ,https://www.bot.or.th/Thai/BOTStoryTelling/Pages/FinancialInstitutions_StoryTelling_FI.aspx