เส้นทางของสตาร์ทอัพมักหวานอมขม Fundid สตาร์ทอัพด้านสินเชื่อสำหรับธุรกิจที่ก่อตั้งโดยผู้หญิง ต้องปิดตัวลง สาเหตุหลักมาจากอัตราดอกเบี้ยที่ปรับตัวสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว สเตฟานี่ แซมเปิ้ล ผู้ก่อตั้ง Fundid กล่าวว่า นักลงทุนและพันธมิตรทางธุรกิจก็มีส่วนทำให้บริษัทประสบปัญหาเช่นกัน
Fundid เคยได้รับการนำเสนอบนเว็บไซต์ TechCrunch ในปี 2022 หลังจากระดมทุนรอบ Seed funding ได้สำเร็จ มูลค่า 3.25 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ซึ่งได้รับการสนับสนุนจาก Nevcaut Ventures, The Artemis Fund และ Builders and Backers
ก่อนที่จะก่อตั้ง Fundid แซมเปิ้ล เป็นเจ้าของแฟรนไชส์ธุรกิจที่ประสบความสำเร็จมากกว่า 12 แห่งในมอนทาน่า สหรัฐอเมริกา ธุรกิจเหล่านั้นรวมถึงร้านอาหารทาโก้เบลล์ 12 สาขา อดีตเจ้าของแฟรนไชส์มassage Envy 2 สาขา และอีก 3 บริษัทที่ล้วนทำกำไร จากประสบการณ์ตรงนี้เอง ทำให้เธอเล็งเห็นถึงความยากลำบากในการเข้าถึงแหล่งเงินทุนสำหรับธุรกิจขนาดเล็ก
Fundid มุ่งเสนอสินเชื่อผ่านบัตรเครดิตสำหรับการสร้างธุรกิจ รวมถึงเครื่องมือทางการเงินอื่นๆ อย่างเครื่องมือจับคู่ทุนสนับสนุน โดยมีกลุ่มเป้าหมายหลักเป็นผู้หญิงเจ้าของธุรกิจ
ด้วยความที่ Fundid เป็นบริษัทเทคฟิน ไม่ใช่ธนาคาร แซมเปิ้ลจึงตัดสินใจหาพันธมิตรทางการเงินเพื่อสนับสนุนการดำเนินงาน เธอได้ข้อตกลงเบื้องต้นกับพันธมิตรดังกล่าว بشأنอัตราดอกเบี้ยเงินกู้ระหว่างคืน (SOFR) ซึ่งเป็นอัตราดอกเบี้ยที่ธนาคารใช้ในการกำหนดราคาสัญญาแลกเปลี่ยน (derivatives) และเงินกู้สกุลดอลลาร์สหรัฐฯ
ทว่า ระหว่างช่วงฤดูใบไม้ผลิปี 2022 จนถึงปลายปี 2023 ธนาคารกลางสหรัฐฯ (Federal Reserve) ได้ปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยถึง 11 ครั้ง ก่อนที่ Fundid จะเปิดตัวผลิตภัณฑ์บัตรเครดิตใบแรก พันธมิตรทางการเงินได้แจ้งข่าวร้ายกับแซมเปิ้ล
“เดิมทีตัวเลขต่างๆ ลงตัวเพราะอัตราดอกเบี้ยแทบไม่มีผลอะไรเลย” แซมเปิ้ลกล่าวกับ TechCrunch “แต่เมื่ออัตราดอกเบี้ยปรับขึ้น มันส่งผลกระทบต่อเราอย่างมาก เนื่องจากเงื่อนไขการกู้เงินขึ้นอยู่กับ SOFR บวกเพิ่ม ทำให้ตัวเลขไม่สมดุล”
แซมเปิ้ลอธิบายต่อว่า ต้นทุนของแหล่งเงินทุนนั้นสูงเกินไปเมื่อเทียบกับค่าธรรมเนียมที่ Fundid สามารถเรียกเก็บได้ กล่าวอีกนัยหนึ่ง Fundid แทบจะต้องจ่ายเงินให้ลูกค้าเพื่อใช้ผลิตภัณฑ์ของตัวเอง “ซึ่งในกรณีนี้ ตัวเลขทางการเงินจะไม่สมเหตุผลเลย”
ตัดสินใจยากลำบาก
เพื่อให้ธุรกิจดำเนินต่อไป Fundid “จำเป็นต้องใช้หลักประกันเพิ่มเติมจำนวนมาก เนื่องจากสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไป” แซมเปิ้ลกล่าว
แซมเปิ้ลเล่าว่า นักลงทุนรายหนึ่งเสนอที่จะช่วย แต่ความช่วยเหลือนี้มีเงื่อนไข โดยนักลงทุนต้องการแลกกับการถือหุ้นในบริษัทเพิ่มขึ้น แซมเปิ้ลเผยว่า เธอถึงกับบอกนักลงทุนคนนั้นไปว่า การลงทุนนี้จะเป็นการลงทุนที่เลวร้าย
“ต้นทุนของแหล่งเงินทุนและวอร์รันต์จะทำให้เขาแทบจะถือหุ้นทั้งบริษัท แค่เพื่อให้บริษัทของเราอยู่รอด” เธอกล่าวเสริม “ตลาดอัตราดอกเบี้ยกลายเป็นโอกาสให้นักลงทุนทุกคนเข้ามาฮุบกิจการของเรา ในขณะที่โมเดลธุรกิจของเราก็ใช้ไม่ได้ผลอยู่ดี มันเหมือนกับว่า ‘แล้วเราจะทำอะไรต่อล่ะ?'”
ด้วยเหตุนี้ ในช่วงฤดูร้อนปี 2023 แซมเปิ้ลจึงตัดสินใจยุติการดำเนินงานของ Fundid การตัดสินใจครั้งนี้ยิ่งยากขึ้นไปอีก เมื่อ Fundid สามารถระดมทุนเพิ่มได้อีก 2 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ในช่วงฤดูร้อนปี 2023 เช่นกัน ซึ่งตรงกับช่วงที่เธอกำลังถอนตัวผลิตภัณฑ์บัตรเครดิตออกจากตลาด
แซมเปิ้ลเผยว่า การระดมทุนในขณะที่คิดจะยุติกิจการนั้นเป็นเรื่องที่ไม่ค่อยมีใครพูดถึง ถึงแม้เธอจะมีความคิดที่จะปิดบริษัท แต่บอร์ดบริหารของ Fundid ก็ยังคงสนับสนุนให้เธอเดินหน้าต่อ และรับเงินทุนเพิ่มเติม นักลงทุนเชื่อมั่นในตัวแซมเปิ้ลและความสามารถของเธอในการแก้ไขปัญหา พัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ หรือสร้างบริษัทใหม่
พวกเขาต้องการให้เธอปรับเปลี่ยนแนวทางธุรกิจ (pivot) อย่างไรก็ตาม เงินทุนทั้งหมดถูกนำไปใช้กับการพัฒนาบัตรเครดิต ซึ่ง Fundid ไม่สามารถดำเนินธุรกิจต่อไปได้ในสภาวะตลาดปัจจุบัน นอกจากนี้ โครงสร้างการถือหุ้นยัง “ยุ่งยากเกินกว่าที่จะเริ่มต้นอะไรใหม่” แซมเปิ้ลกล่าว
ทว่า แซมเปิ้ลยังมีความคิดเห็นอื่น
ช่วงนั้นฉันเครียดจนแทบจะเป็นโรคตื่นตระหนก ฉันจึงตัดสินใจถอยกลับมาและทบทวนตัวเอง ฉันบอกกับตัวเองว่า นี่คือสิ่งที่เกิดขึ้นกับผู้หญิงในแวดวงการลงทุน พวกเขาแย่งชิงหุ้นส่วนของบริษัทฉันไปมากพอแล้ว ตอนนี้พวกเขาอยากให้ฉันสร้างบริษัทใหม่บนโครงสร้างการถือหุ้นเดิม แถมยังพูดจาเหมือนฉันโง่
แซมเปิ้ลเล่า
ดังนั้น แซมเปิ้ลจึงยกเลิกการรับเงินทุนและคืนเงินให้กับนักลงทุน เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นในเดือนสิงหาคม 2023 ต่อมา เธอต้องเผชิญหน้ากับช่วงเวลาที่ยากลำบากที่สุด นั่นคือการปลดพนักงานทั้ง 5 คนในทีม ซึ่งเกิดขึ้นในเดือนพฤศจิกายน
แซมเปิ้ลเล่าว่า นี่เป็นครั้งแรกที่เธอต้องไล่พนักงานออก เธอจำได้ว่าตัวเองนั่งร้องไห้กับพนักงานที่ร้านกาแฟ ไม่ใช่เพราะ Fundid ต้องปิดตัวลง แต่เพราะ “พวกเรารักการทำงานร่วมกันมาก มันเป็นวันที่เลวร้ายที่สุดวันหนึ่ง” แซมเปิ้ลกล่าว
