21 มีนาคม วันป่าไม้โลก (World Forestry Day) ได้มีการเฉลิมฉลองกันต่อเนื่องเป็นเวลามากว่า 30 ปี โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อกระตุ้นให้ประชาคมโลกได้เห็นถึงความสำคัญของทรัพยากรป่าไม้ ตลอดจนประโยชน์และผลิตผลต่าง ๆ ที่ได้รับจากป่า
วันป่าไม้โลก
วันป่าไม้โลก มีต้นกำเนิดมาจากการประชุมสมัชชาทั่วไปของสันนิบาตยุโรปด้านการเกษตร (European Confederation of Agriculture) ครั้งที่ 23 ในปี 2541 และในปีเดียวกันนั้น องค์กรอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) จึงได้มีการกำหนดให้ทุกวันที่ 21 มีนาคม ของทุกปี เป็นวันป่าไม้โลก (World Forestry Day) ตั้งแต่ปี 2514 เป็นต้นมา เพื่อให้คนทั่วโลกได้เล็งเห็นถึงคุณค่าและประโยชน์ของทรัพยากรป่าไม้ในปัจจุบันที่มีอยู่จำกัด
ความเป็นมาวันป่าไม้โลก
สาเหตุที่กำหนดให้วันที่ 21 มีนาคมของทุกปีเป็นวันป่าไม้โลกนั้น เนื่องจากวันดังกล่าวเป็นช่วงเวลาที่ดวงอาทิตย์อยู่ในตำแหน่งตรงได้ฉากกับเส้นศูนย์สูตรของโลกพอดี ซึ่งจะเกิดขึ้นปีละ 2 ครั้ง (วันที่ 21 มีนาคมและ 22 กันยายนของทุกปี) หรือในหนึ่งรอบที่โลกโคจรรอบดวงอาทิตย์ แกนหมุนของโลกที่เอียง (Earth’s axial tilt) จะเลื่อนมาอยู่ในระนาบที่ได้ฉากกับตำแหน่งดวงอาทิตย์ จุดที่ระนาบทั้งสองตัดกันว่า วิษุวัต (Equinox) เหตุการณ์นี้เรียกอีกอย่างว่า “วันราตรีเสมอภาค” หมายถึงเวลาตอนกลางคืนเท่ากับเวลากลางวันพอดี
และในวันที่ 21 มีนาคม ดังกล่าว ทำให้เกิดปรากฎการณ์ที่เรียกว่า “ศารทวิษุวิตของเขตซีกโลกใต้” (Autumnal equinox in Southern Hemisphere) หมายความว่า จุดที่มีกลางวันและกลางคืนเท่ากันในฤดูใบไม้ร่วง (วันศารท คือ วันเริ่มต้นของฤดูใบไม้ร่วงในซีกโลกใต้) และ วสันตวิษุของซีกโลกเหนือ (Vernal Equinox in Northern Hemisphere) หมายความว่า จุดที่มีกลางวันและกลางคืนเท่ากันในฤดูใบไม้ผลิเขตซีกโลกเหนือ
ทั้งนี้ FAO ได้เลือกวันดังกล่าวเป็นวันเฉลิมฉลองป่าไม้โลก เพื่อส่งเสริมและประชาสัมพันธ์ให้สาธารณชนได้รับทราบถึงข้อมูลข่าวสารที่เกี่ยวข้องกับทรัพยากรป่าไม้ใน 3 ประเด็นหลัก คือ การป้องกัน (Protection) ผลิตผลป่าไม้ (Producion) และการนันทนาการ (Recreation)
- 3 มีนาคม วันสัตว์ป่าและพืชป่าโลก World Wildlife Day
- วันคุ้มครองสัตว์ป่าแห่งชาติ 26 ธันวาคม ของทุกปี
- 14 มกราคม วันอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ของชาติ
กิจกรรมวันป่าไม้
- จัดนิทรรศการเกี่ยวกับป่าไม้ให้ความรู้เกี่ยวกับป่าไม้ เพื่อสร้างจิตสำนึกและให้ความรู้กับผู้ที่เข้าชมนิทรรศการในเรื่องการรักษาฟื้นฟูป่าไม้
- จัดกิจกรรมรณรงค์ปลูกป่าให้ประชาชนออกมาร่วมมือช่วยกันปลูกป่าเพื่อเพิ่มพื้นที่สีเขียวให้กับประเทศไทย
วิธีอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้
- การกำหนดนโยบายป่าไม้แห่งชาติ
- การปลูกป่า เป็นการดำเนินงานด้านการอนุรักษ์ป่าไม้อย่างหนึ่ง
- การป้องกันไฟไหม้ป่า ไฟป่าถือเป็นอันตรายร้ายแรงที่เกิดขึ้นกับป่าไม้และฟื้นฟูให้ป่ากลับมาอุดมสมบูรณ์เช่นเดิมได้ยาก
- การป้องกันการบุกรุกทำลายป่า ปัจจุบันมีการบุรุกละทำลายป่าไม้ในอัตราที่เพิ่มสูงขึ้น ทั้งการตัดไม้ และการสร้างสิ่งปลูกสร้างที่รุกล้ำเข้าไปในบริเวณป่าไม้ จึงต้องมีการป้องกันเพื่อไม่ให้ป่าถูกทำลายไปมากกว่าเดิม
- การใช้วัสดุทดแทนไม้ ในการก่อสร้างต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นบ้านเรือน หรือสิ่งก่อสร้างอื่น
- การใช้ไม้อย่างมีประสิทธิภาพ และประหยัด คือการนำเนื้อไม้มาใช้ให้เกิดประโยชน์มากที่สุด โดยใช้ทุกส่วนของต้นไม้
- ส่งเสริม ประชาสัมพันธ์ ให้การศึกษา ทั้งเยาวชนและประชาชนให้ตระหนักถึงความสำคัญของป่าไม้ รวมทั้งสร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์ และช่วยกันดูแลในการรักษาป่าไม้
